မာယာမိုး

ၿပိဳမေယာင္

ဟိုေတာင္ကမိုး--------------။

ေလအေ၀ွ႕မွာေတာ႕

ေရေငြ႕ေတြဘယ္ဆီတိမ္းပါလို႕

ဘယ္ယိမ္းကာ ဘယ္ကိုပါသလဲ

ေ၀ဒနာပူပူသေရြ႕ကိုကြယ္ ...............

သူေမ႔မွာစိုး..................။

ေမာင္စိန္၀င္း(ပုတီးကုန္း) ၏ သမုဒယ ေျခရာကဗ်ာမ်ားမွ

တပို႕တြဲလ

တပို႕တြဲလ

ေပါက္လဲရယ္တဲ႕ပြင္စီစီ
၀တ္ပန္းသူရာေရေၾကာင္႕
ဆက္ရက္ေတြ သံစံုက်ဴးတယ္
ျမဴးသည္႕ရာသီ။
ေငြေသာ္တာမွာ ၾကယ္မာဃငယ္ႏွင္႕
ထြန္းလွ်ံပ ျပည္႕ကာညီ
ျပာရီလဲ႕ ျမဴခိုး။
ယာဂုပြဲကိုတဲ႕
လွဴၿမဲအလြန္ရႊင္လို႕
ခုႏွစ္စင္ တာရာလွ်မ္းသည္ႏွင္႕
ဆူးပန္းေတြ ေ၀ေ၀ပြင္႕ၾကတယ္
ထူးတင္႕မၫိွဳး။

တပို႕တြဲလသည္အခ်မ္းပိုသည္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္၌ တပို႕တြဲလမွာတေပါင္းလသို႕အကူးၾကားရွစ္ရက္သည္ အလြန္ေအးျမသည္။ ၀ိနည္းေတာ္အရ ဘုရားသခင္သည္ ရဟန္းတို႕ကို မီးမလံွဳရန္တားျမစ္ပိတ္ပင္သည္ ။ တားျမစ္ရသည္႕အေၾကာင္းမွာ မီးႏွင္႕မ်က္စိမသင္႕ျခင္း၊ မီးလွံဳျခင္းေၾကာင္႕အဆင္းပ်က္ျခင္း၊ ခြန္အားဆုတ္ယုတ္ျခင္း၊ မီးလွံဳရင္း အေပါင္းအေဖာ္တို႕ႏွင္႕ေမြ႕ေလ်ာ္ေနျခင္း ယင္းတို႕ႏွင္႕ အက်ိဳးမရွိေသာစကားမ်ားကိုေျပာဆိုျခင္း ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္ တပို႕တြဲလကုန္ တေပါင္းလကူးၾကားရွစ္ရက္သည္ အလြန္တရာ ေအးျမေသာေၾကာင္႕ ထိုရက္မ်ားအတြင္း ရဟန္း မီးလံွဳရန္ခြင္႕ျပဳေတာ္မူရံုမွ်မကေသး မိမိကိုယ္ေတာ္တိုင္သည္လည္း မီးလံွဳေတာ္မူေလ႕ရွိ၏။ ဤသည္ကို အစြဲျပဳ၍ တပို႕တြဲလ၌ မီးပံုသဘင္ကိုဆင္ယင္ က်င္းပၾကသည္။ မီးပံုဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းမွာ အရပ္စကားျဖစ္သည္။ စာေပအမွတ္အသား အရမွာမူ မီးဖုန္းသဘင္ဟုေရးရသည္။ အလွဴရွင္ ဒကာဒကာမတို႕သည္ မီးဖံုးပြဲကိုက်င္းပရန္အလို႕ငွာ ေတာသုိ႕တက္၍ နံ႕သာစေသာထင္းမ်ားကို လူစုလူေ၀းႏွင္႕ခုတ္ၾကသည္။ ထို႕ေနာက္ထိုထင္းမ်ားကို စုပံုရွိဳ႕၍ ဘုရားေက်ာင္းကန္ ၊တန္ေဆာင္းတို႕၌ အပူဓာတ္ကိုလွဴဒါန္းပူေဇာ္သည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း မီးမယ္ဖ်ဴးေခၚ မီးလင္းဖို၌ အေမႊးနံ႕သာထင္းမ်ားကို ထည္႕၍ မီးဖုိကာပူေဇာ္ၾကသည္။ ဤပြဲသဘင္ကို ဆင္ယင္က်င္းပရာ၌ ေဆာင္ရြက္ ရၿမဲထံုးစံမွာ လူ ၁၀၀၀ စု၍ နံ႕သာထင္းခုတ္ၿပီးလွ်င္ ထင္းစည္း ၁၀၀၀၊ မီးလင္းဖို ၁၀၀၀၊ ယာဂုအိုး ၁၀၀၀၊ ထန္းစင္ ၁၀၀၀ တို႕ကိုစီမံၿပီးလွ်င္ ဘုရား၊ေက်ာင္း၊တန္ေဆာင္းမ်ား၌ မီးအပူဓာတကိုလွဴဒါန္းပူေဇာ္ၾကသည္။ ဤသဘင္ႏွင္ ႕စပ္လ်ဥ္း၍ ကရင္ျပည္နယ္ ေကာ႕ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္ က်ံဳဒိုးရွိ ဓမၼသုခေက်ာင္း၌ မီးပံုပြဲေတာ္က်င္းပပံုကိုမန္းသင္႕ေနာင္က ` ကရင္ျပည္နယ္ အလွစာအုပ္တြင္မွတ္တမ္းတင္ထားသည္မွာ လြန္စြာ မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းလွေပသည္.။

တပို႕တြဲလျပည္႕ေန႕မတိုင္မွီ လဆန္းရွစ္ရက္ေန႕ကစၿပီး မီးပူေဇာ္လိုသူတို႕သည္
စင္းလံုးေခ်ာ သက္ရင္ပင္မ်ားကို ခုတ္ယူၿပီးလွ်င္ အခြံခြာ၍ နႏြင္းျဖင္႕လိမ္းက်ံကာ
သံုးဆင္႕စည္းေႏွာင္ထားၾက၏။ေျခာက္ေသြ႕ေသာအခါ မီးပံုပြဲက်င္းပရာသို႕လျပည္႔
` ေန႔မတိုင္မွီ လာေရာက္စုပံုၾက၏။ မီးပံုတိုင္မ်ားစိုက္ထူရန္ေျမကြက္လပ္တြင္ အေတာင္
၃၀ အရွည္ရွိေသာ ဥရူတိုင္ၾကီး ငါးတိုင္စိုက္ထား၏။ ထိုတြင္ ထင္းစည္း ၊မီးပံုစည္း
မ်ားကိုမွီ၍ စိုက္ထူ၏။နံနက္ေလးနာရီတြင္ဆရာေတာ္က ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းရာ ရဟန္း
၇ွင္လူ တို႕သည္ ရွိခိုး ကန္ေတာ႕ၾက၏။ ထို႕ေနာက္ ဆရာေတာ္က မီးစတင္ရွိဳ႕ေလရာ
ရဟန္းရွင္လူတို႕လည္းနီးစပ္ရာ မီးပံုတြင္ သူ႕ထက္ငါဦးေအာင္ရွိဳ႕ၾကေလသည္။

ဤအဆိုကိုၾကည္႕ျခင္းအားျဖင္႕ ရိုးရာအလိုက္က်င္းပေသာ မီးပံုပြဲကိုကရင္ျပည္နယ္ ၌ ယေန႕တုိင္က်င္းပၿမဲ ျဖစ္သည္ဟုဆိုႏိုင္ေပသည္။ ေရွးေခတ္ကက်င္းပေသာ မီးပံုပြဲတြင္ ယာဂုအိုး ၁၀၀၀ လွဴဒါန္းေလ႕ရွိေၾကာင္း အထက္၌ျပဆိုခဲ႕သည္ကို ကၽြႏု္ပ္တို႕အထူး သတိမူၾကရန္ရွိသည္။ ယင္းကို ေထာက္ရွဳလွ်င္ မီးပံုပြဲႏွင္႕ ယာဂု ဆက္စပ္ေနသည္ကိုေတြကရပါလိမ္႕မည္။ မီးပံုပြဲက်င္းပရင္းႏွင္႕ ယာဂုပြဲျဖစ္ေပၚလာသလား။ယာဂုပြဲက်င္းပရင္းႏွင္႕ မီးပံုပျဖစ္ေပၚလာသေလာ။ ဤႏွစ္လီကို မေ၀ခြဲႏိုင္ပါ။ စင္စစ္ ဤအလွဴႏွစ္မ်ိဳးသည္ တစ္ခုႏွင္႕တစ္ခု ဆက္စပ္၍ တစ္ၿပိဳင္တည္းျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု ဆိုႏိုင္ရာသည္။ ယာဂုပူေဇာ္ပြဲအစဥ္အလာကို၀ိနည္း ပိဋကတ္ မဟာ ၀ဂ္ ပါဠိေတာ္၌ ျပဆိုထားသည္။ တစ္ခါရံေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားသည္မ်ားစြာေသာသံဃာေတာ္တို႕ႏွင္႕အတူ အႏၶ၀ိႏၵရြာသို႕ ေဒသစာရီၾကြခ်ိီေတာ္မူရာဇနပုဒ္ ၌ ေနေသာ သူတုိ႕သည္ ဆန္ဆီဆားေဆးစေသာ လွဴဖြယ္၀တၳဳတို႕ကို လွည္းျဖင္႕တင္၍ ျမတ္စြာဘုရားၾကြခ်ီရာသို႕ လိုက္ၿပီးလွ်င္ ဆြမ္းေဘာဇဥ္အာဟာရတို႕ကို ကပ္လွဴပူေဇာ္ၾကေလသည္။ ထိုအခါပုဏၰား တစ္ေယာက္ သည္လည္းအလားတူ ဆြမ္းလုပ္ေကၽြးလိုပါေသာ္လည္းမိမိအလွည္႕ မက်ႏိုင္ေသာေၾကာင္႕ အရွင္အာနႏၵာကိုခ်ဥ္းကပ္၍ ယာဂူႏွင္႕တကြ ပ်ားသကာမုန္႕တို႕ကိုျမတ္စြာဘုရားႏွင္႕တကြ သံဃာေတာ္တို႕အား ဆက္ကပ္ ခြင္႕ရပါရန္ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္ေလ၏။ အရွင္ အာနႏၵာသည္ ဤအေၾကာင္းကို ျမတ္စြာဘုရားအားေလွ်ာက္ထားရာ ျမတ္စြာဘုရားလည္း ပုဏၰားအလိုရွိသည္႕အတိုင္း ကပ္လွဴပူေဇာ္ေစရန္သည္းခံေတာ္မူေလသည္။ ဤသည္ကစ၍ ယာဂု အလွဴပြဲအစဥ္အလာေပၚေပါက္လာသည္း၀ိနည္းေတာ္အရ တပို႕တြဲႏွင္႕ တေပါင္းစပ္ၾကား၌ ရဟန္းတို႕ မီးလွံဳေစရန္ခြင္႕ျပဳေသာအေၾကာင္းႏွင္႕ ဆက္စပ္ၾကည္႕လွ်င္ ယင္းမီးပံုပြဲႏွင္႕ ယာဂုအလွဴပြဲမွာ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု ယူဆရန္ရွိေလသည္။
ယာဂုဟူသည္ ေခတ္စကားႏွင္႕ေျပာရလွ်င္ ဆန္ျပဳတ္ပင္ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ လံုးေတာဆရာေတာ္ ၏ အာေဘာ္အရ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ေလနာ ႏွိပ္စက္ျခင္းခံရေလေသာ္ အရွင္အာနႏၵာ အားယာဂုဆြမ္းခံေခ်ဟု မိန္႕ေတာ္မူသျဖင္႕ မာတုဂါမတစ္ဦးထံအလွဴခံရာ ထိုမာတုဂါမက ခ်င္းစိမ္း၊ ငရုတ္၊ၾကက္သြန္၊ႏွမ္း တို႕ျဖင္႕စီရင္ထားေသာ ယာဂုဆြမ္းကိုကပ္သျဖင္႕ေလနာျငိမ္းသည္ဟုဆုိေသာေၾကာင္႕ ယာဂုသည္ ငရုတ္၊ၾကက္သြန္စသည္တို႕ပါေသာဆန္ ျပဳတ္တစ္မ်ိဳးဟုယူဆႏိုင္သည္။ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ယာဂုအလွဴပြဲအေၾကာင္းကို ကုန္းေဘာင္ဆက္မဟာရာဇ၀င္ၾကီး ၌ ဖတ္ရွဳႏိုင္သည္။ယင္းအလွဴပြဲအေၾကာင္း ၌ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ေလးျပင္ေလးရပ္တရုတ္ ကုလားမ်ိုဳးျခားမွစ၍ တိုင္းသူျပည္သား အားလံုးတို႕သည္ လူတစ္ကိုယ္ ဆန္တစ္စလယ္က် စုေဆာင္၍ ယာကုက်ိဳရာ ယင္းယာဂု၌ ေကာက္ၫွင္း၊ဆန္၊ဆီ၊ ဆား၊ ႏွမ္း ၊ခ်င္းစိမ္း၊ေျမပဲ ၊အုန္းသီး၊သစ္ၾကားသီးစသည္တို႕ကိုထည္႕၍က်ိဳသည္ဟုဆိုသည္။
ယင္းယာဂုက်ိဳျခင္းကိုပင္လွ်င္ယခုေခတ္၌ ထမနဲထိုးသည္ဟုဆိုေၾကာင္း မွတ္သားရသည္။ ထမနဲ႕ (၀ါ) ထမင္းႏွဲ ဟူေသာစကားသည္(ေကာက္ၫွင္း) ထမင္းကိုႏွဲျခင္း ဟူေသာအသံုးအႏႈန္းမွျဖစ္ေပၚလာသည္။ ေရွးအေရးအသားအခ်ိဳ႕ တြင္ ထမင္းႏွဲ ဟူ၍ ပင္ေရးၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ႏွမ္းကိုကဲ၍ ထည္႕ျခင္းေၾကာင္႕ ႏွမ္းမနဲ ဟူ၍ လည္းေခၚၾကသည္။ ယင္း ထမင္းနဲ႕ထိုးျခင္းႏွင္႕စပ္လ်ဥ္း၍ လိုေသာပစၥည္းအခ်ိန္အဆကိုေတးထပ္စပ္ဆိုရာ ေအာက္ပါအတိုင္း
စားေတာ္ရ ဆန္ေပါက္၀ါ
ေလးျပည္သာထည္႔ၿမဲ။
ခ်ိန္ပိႆာ လွ်ံၾကည္ရႊဲေအာင္လို႕
ႏွမ္းဆီလဲထည္႕ျပန္။
ေျမပဲဆန္ အ႒သုညငယ္ႏွင္႕
ဒြတၱႎသ တိလဗီဇံ။
အုန္းသီးစိတ္ က်ပ္၀ီသံငယ္
ေလာ န တံ ခ်ိန္သတ္ႏွင္႕
ခ်င္းႏုဖတ္ သိဂႌမွ်င္ေရႊ
သံုးက်ပ္မေသြ။

ဟူ၍သိရသည္။အဓိပၸါယ္မွာ ေကာက္ ၫွင္းဆန္ေလးျပည္၊ ႏွမ္းဆီတစ္ပိႆာ၊ေျမပဲဆန္ ၈၀ိ သား ၊ႏွမ္း ၃၂ိသား၊အုန္းသီးစိတ္ ၂၀ိ သား၊ ဆား ၇ိ သား၊ ခ်င္းစိမ္း ၃ိ သား တို႕ကို ဒယ္အိုးတြင္ႏွံ႕ေအာင္ေမႊ၍ ယာဂုႏွင္႕ ထမႏွဲ အတူတူပဲဟု ဆုိုရိုးရွိ၏။

(ေမာင္ထင္ ၏ ျမန္မာဆယ္႔ႏွစ္လအေၾကာင္း စာအုပ္မွ တပို႕တြဲလအေၾကာင္းေကာက္ႏုတ္ခ်က္)

တပို႕တြဲလဘြဲ႕

ရာသီခ်ိန္ခါေရာက္လို႕

လဲေပါက္ကယ္ပြင္႕ညီ

ေရႊဖီနံ႔သာႏွင္႕

ေျခာက္ေရာင္၀ါေစတီရင္းမွာလ

ဆယ္စင္းလက္စံုဖူး

ဦးေျမွာက္လို႕ခ်ီ။

ေငြႏွင္းရယ္စီ

သံုးလီသမယ

ယူဇနာျမင္႕ျမတ္ကယ္ သခၤ်ာႏွင္႕

ယုဂန္ညာေတာင္ေတာ္စြန္းမွာ

ထြန္းလိမ္႕မာဃ။

ဖိုးသူေတာ္ဦးမင္း